Farkli kullanim alanlari arasinda en yaygin üretilen seramik ürünlerden biri iç, dis, yer ve duvar kaplamalarinda kullanilan seramik karolardir. Seramik karolar, fonksiyonel bir malzeme olmanin yani sira mimaride sekil ve boyut zenginlikleri ile önemli dekorasyon unsurlari arasinda yer almaktadir. Ülkemiz hem kalite hem de üretim kapasitesi bakimindan Dünya seramik karo sektöründe önemli bir yere sahiptir. Ancak, yüzey tasarimlari konusunda yurt disi kaynakli tasarim ve tasarimcilardan yogun olarak faydalanildigi görülmektedir. Bu noktada fabrikalarda kullanilan bilgisayar destekli tasarim programlarinin daha yaygin olarak tanitilmasi ve ögretilmesi önem tasimaktadir. Çalisma ile, Çanakkale Seramik Fabrikalari Ar-Ge bölümünde ink-jet baski teknolojisi kullanilarak üretilen bir karonun tasarim ve uygulama sürecini dijital platformda açiklamak amaçlanmaktadir. Çalisma kapsaminda, Antik Troya Kenti kazilarinda ortaya çikarilan seramik bir form seçilerek, CorelDRAW ve Adobe Photoshop programlari yardimiyla tasarimin nasil gerçeklestirildigi örnek uygulama ile gösterilmistir. Nicel ve nitel arastirmanin temel veri toplama araçlarindan gözlem, görüsme ve doküman izleme yöntemlerinden faydalanilmistir. Sonuç itibariyle yabanci istihdama uluslararasi platform çerçevesinde kültürel etkilesimi saglamasi bakimindan basvurulabilecegi, ancak bunun çok sinirli tutulmasinin uygun olacagi, mevcut programlar araciligi ile Türk tasarimcilarin son derece nitelikli tasarimlar yapabilecegi düsünülmektedir.

Denizler, tarihi boyunca insanlik için vazgeçilmez bir hayat sahasi olmustur. Denizlere hâkim olan dünyaya hâkim olur inanciyla Ilk Çag’dan günümüze dek birçok deniz savasi yasanmistir. Bu savaslarda kullanilmak üzere önceleri basit ahsap tekneler kullanilirken zamanla sanayi ve teknolojik gelismelere paralel olarak deniz araçlari gelismis ve çesitlenmistir. Harp gemileri, görev tanimlari geregi bünyesindeki askeri personel için çalisma ve yasam alani sunmaktadir. Bu deniz araçlarinda var olan yasam alanlari farkli tasarim gereksinimleri barindirmaktadir. Bu gereksinimler çerçevesinde belirlenen birçok tasarim kriteri bulunmaktadir. Bu kriterlerden en önemlilerinden biri olan askeri hiyerarsik sistemin harp gemilerinde yer alan mekânlarin biçimlenmesini ne sekilde etkiledigi bu çalismanin kapsamini olusturmaktadir. Ayni zamanda, bu çalisma ile harp gemileri ve iç mimarlik disiplini baglaminda var olan boslugun doldurulmasi ve konuyla ilgili referans kaynak olusturmasi amaçlanmaktadir. Arastirma evrenini harp filo envanterinde yer alan, firkateyn, korvet, hücumbot ile denizalti filoda yer alan denizalti gemilerine ait yasam mahalleri olusturmaktadir. Veri toplama sürecinde literatür taramasi, gözlem ve görüsmelerden faydalanilmistir. Elde edilen veriler tümevarimci bir yöntem ile analiz edilmis ve komutan, subay, astsubay ve er/erbaslarin kamaralarinda kullanilan yatak ölçülerinin degisiklik göstermedigi ancak hiyerarsik iliskinin yatma düzenine, kamara hacim ve iç mekân kurgusuna etki ettigi saptanmistir. Benzer sekilde yemek yeme alanlarinda ve islak hacimlerde saglanan düzenin hiyerarsik sisteme göre sekillendigi saptanmistir.

Blok zincir teknolojisinin gelistirilmesi kripto para birimleri ile alinip satilabilen NFT’lerin (non-fungible token, nitelikli fikri tapu) varligina olanak saglamistir. Bu çalismada yeni sergi medyumunun sanat ve ekonomik degerle olan iliskisi Walter Benjamin’in kuramlastirdigi aura kavrami üzerinden incelenmistir. NFT’lerin sanatsal üretimin tarihsel deger degisimi baglaminda günümüzdeki konumunun saptanmasi amaçlanmistir. Aura, sanat eserlerinin mekanik yeniden üretimi sonrasinda kavramlastirilmistir. Dijital görüntü üretimi çaginda görüntülerin kopya ve orijinalleri arasinda, Benjamin’in makalesini yazdigi dönemin aksine bir fark kalmamistir. Bu makale dijital sanatta aura kavramini incelemekle birlikte, dijital sanatin bir alt dali olan NFT sanati üzerine yogunlasmaktadir. Öncelikle oldukça yeni bir kavram olan NFT’nin ve onu mümkün kilan blok zincir teknolojisinin tanimi yapilmis ve daha sonra NFT örnekleri incelenerek, sanatçi ve üretim teknikleri açisindan kategorilere ayrilmistir. Bu kategorilerin birbirlerinden farklari, benzerlikleri ve degerleri belirlenmistir. Çalismada nitel arastirma yöntem olarak kullanilmis ve Gillian Rose’un Görsel Metodolojiler kitabindaki imgeyi inceleme taksonomisinden faydalanilmistir. Konu ile ilgili elde edilen veriler sanatçi ve izleyici açisindan, teknolojik, kompozisyonel ve sosyal özellikler baglaminda söylem analizine tabi tutularak kuramsal bir çerçevede degerlendirilmistir. NFT için üretilen sanatin aura kavramiyla iliskisinin benzersiz sekilde degistigi belirlenmis, bu yeni sanatta üretim ve seyirci açisindan ekonomik degerin öne çiktigi gözlemlenmistir.

Kuruldugu dönemin sanat anlayisindan farkli bir yaklasimla ortaya çikan Bauhaus Sanat ve Tasarim Okulu ve bu okul bünyesinde yer alan Dokuma Atölyesi günümüz tekstil tasarim yaklasiminin ortaya çikmasinda çok önemli rol oynamistir. Estetik kaygilardan çok toplumsal kaygilar ile kurgulanan okul, sanat ve zanaat ayrimini ortadan kaldirarak sanatsal bir yaklasimla ürünler ortaya çikaran tasarimcilar yetistirmeyi hedeflemistir. Bu baglamda, zamaninin ötesinde islere imza atan sanatçi/tasarimcilar yetistirmistir. Bauhaus Sanat ve Tasarim Okulu’nda ögrenciligini tamamlamis, bu yaklasim çerçevesinde yetismis ve ardindan okulda egitmenlik de yapmis olan Otti Berger; kisa hayatina birçok önemli tekstil tasarim çalismasi sigdirmistir. Bu çalismada; Otti Berger’in çalismalarinin tasarim yaklasimi, kullandigi malzeme ve tekniklerinin incelenmesi ve tasarim-patent çalismalarinin tekstil tasarim tarihine katkilari üzerinden irdelenmesi amaçlanmistir. Çalisma kapsaminda; Bauhaus Sanat ve Tasarim Okulu kurulus süreci, Bauhaus Dokuma Atölyesi’nde yürütülen çalismalar, atölyenin günümüz dokuma kumas tasarimina katkilari ve bu atölyede yetismis olan Otti Berger’in çalismalari betimsel arastirma yöntemlerinden tarama yöntemi kullanilarak arastirilmistir. Otti Berger’in yasami, sanatsal yaklasimi, çalismalari, tekstil tasarimi ve endüstriyel tekstil üretimine katkilari incelenmis ve Berger’in yasami ve çalismalarina dair görsel bir arsiv olusturulmaya çalisilmistir.

Bir baskasinin varligiyla anlam bulan insan, yasadigi toplumda kurmus oldugu iliskiler sonucu zaman zaman psikoterapiye ihtiyaç duymaktadir. Psikoterapi, sözel yöntemlerle gerçeklestirilebilecegi gibi sanatsal yöntemler kullanilarak da gerçeklestirilebilmektedir. Psikoterapi yöntemlerinden biri olan sanatla terapi yönteminde birey, içinde bulundugu durumu ve duygularini bir sanat eseri üzerinden ifade etmeye çalisir. Sanat terapisinin amaci, sanat yoluyla hastanin ya da danisanin kendisini iyi hissetmesini, ruhsal durumunu saglikli bir noktaya getirmesini saglamaktir. Sanat terapisi disiplinlerarasi bir çalisma alani sunarak bireylerin kendilerini iyi hissetmeleri için alternatif bir yol sunmaktadir. Sanat ve psikoloji alanlarina dayanan sanat terapisi, insan gelisimi, psikolojik danismanlik teorileri ve tekniklerinin yaninda, yaratici süreç, fotograf, resim, heykel, müzik, dans, drama vb. gibi sanat uygulama alanlarina da sahip olmayi gerektirir. Bu çalismada, sanat terapisi kavrami, tarihçesi, sanat terapisi yaklasimlari ve uygulama alanlari açiklanmistir. Ayrica sanatla terapi yöntemlerinden birisi olan fotografla terapi yöntemi, fotografla terapinin tarihçesi, fotograf terapisi tekniginde yararlanilan fotograf türleri ile ilgili bilgiler sunulmustur. Sanatsal bir ifade biçimi olan fotografin, saglik alaninda kullanilmasinin önemi vurgulanmistir. Çalismayla ilgili olarak literatür arastirmasi yapilarak bilimsel arastirma yöntemlerinden biri olan nitel arastirma yöntemi kullanilmistir. Fotograf sanati, sanatsal, tarihi, kültürel, ekonomik degeriyle ön plana çikmaktadir. Bu çalisma ile fotograf sanatinin tedavi edici, iyilestirici yönüne vurgu yapmak amaçlanmistir. Günümüzde kullanimi gittikçe artan ve her alanda kullanilan fotografin, insanlarin iç dünyasina dair önemli bilgiler verdigi ve fotograf sayesinde kendini rahat ve kolay bir sekilde ifade edebildigi ortaya konulmustur.

Çevresel yaklasim modeli içinde yapilarda düsük enerjili malzemelerin tercih edilmesi, yapi-yasam döngüsünün her asamasinda enerjiyi az ve verimli kullanmak sürdürülebilirlige önemli katki saglamaktadir. Bu çalismada, Dogu Karadeniz Bölgesi Rize ilinde yetistirilen, fakat yapi malzemesi olarak kullanilmayan bambunun yapi üretiminde kullanimini yayginlastirmak ve sürdürülebilir yapi tasariminda farkindalik olusturmak amaçlanmistir. Çalismada, bölgeye yeni ve farkli bir anlayis kazandiracagi hedeflenen bambu yapi malzemesiyle, geleneksel yapim sistemleri kullanilarak, Dogu Karadeniz Bölgesi kirsal turizm alanlarinda konaklama amaçli bir tasarim modeli gelistirilmistir. Çalismada betimsel analiz yapilmis ve doküman analizi teknigi ile uygun detaylar seçilmistir. Daha sonra çalismanin islevi ile iliskilendirilen detaylar revize edilerek üretilen proje kapsaminda kullanilmistir. Bu baglamda proje, geleneksel bambu yapiminda kullanilan temel, duvar, döseme, çati ve dograma elemanlarinin uygulama biçimleri dikkate alinarak tasarlanmistir. Modelin plan, kesit, görünüs, sistem plani-kesiti-görünüsü ve nokta detaylari uygulama projesi olarak çizilmis ve yapim süreci degerlendirilmistir. Bu baglamda; bambu yapim sistemlerinin ahsaba benzer oldugu, bambunun; döseme, duvar, çati, dograma ve kaplamalarda kullanilabilen çok yönlü bir malzeme oldugu ve ahsap, beton, çelik, tas vb. yapi malzemeleriyle kompozit olarak kullanilabildigi görülmüstür. Iklim kosullarina, topografyaya, yerel dokuya ve mimariye uygun tasarim ile olusturulan bambu yapilarin ülkemizde de uygulanabilecegi, ekoturizm ve yerel kalkinma adina büyük katki saglayacagi düsünülmektedir.

Kent ile birey arasindaki kültürel ve sosyal iletisim kentin ekonomik, kültürel sosyal imajini olusturur. Toplumu olusturan bireylerin geleneksel ve kültürel kimliklerini yasam alanlarinda görmek istemesi, kentin sokaklarini, mahallelerini, mimari yapilarini diger bir deyisle kamusal alan ve mekânlarini da sekillendirir. Bu kimi zaman bölge insani tarafindan spontane biçimde, kimi zaman kent belediyelerinin çesitli kamusal sanat projeleri ile gerçeklesir. Kamusal sanat yaklasimi araciligiyla bir kentin sokaklari, duraklari biçimsel, kavramsal, estetik açidan orada yasayan toplumla ilgili bilgi verir. Kamusal sanat ve kent kimliginin uyumlu birlikteliginde kent imajinin belirlenmesine dair en iyi örneklerden birisi olan, birçok farkli kültür ve milletin bir arada yasadigi New York sehri seçilmistir. Kentin kamusal alani olan sehir metro istasyonlarini, New York Metro Transit (MTA) yönetimine bagli kurulan MTA Sanat ve Tasarim birimi farkli disiplinlerden sanat ile bulusturmaktadir. Arastirma kapsaminda MTA Sanat ve Tasarim birimi destegiyle metro istasyonlarina özel tasarlanmis mozaik panolar ile ilgili, özellikle içerik ve tasarim yönetimi hakkinda, nitel arastirma yöntemlerinden olan saha arastirmasiyla gözleme dayali görsel veriler toplanmistir. Toplanan görsellerin teknik açidan yetersiz kaldigi noktalarda, görseller ve mozaik panolar ile ilgili bilgilere internet destekli kaynaklar araciligiyla ulasilmistir. Kamusal alanda New York kentinin sosyal ve kültürel gelisimi hakkinda bilgi veren izlerin metro istasyonlarina kamusal sanat olarak yansimasi görsellerle desteklenerek; metropolde kamusal sanat projesi odakli sanatçi üretimi kamusal sanat yönetimine olumlu örnek olarak literatüre katki saglamasi hedeflenmistir.

Building design can impact people’s mental health. Waste negatively affects the environment by polluting the air, water, and soil. Recycling waste in building construction was encouraged to support sustainability. The aim is to provide information about how different ways of executing recycled materials in building design can impact users’ experience and mental health. 173 study participants watched two videos of a house built from recycled materials, which were noticeable as recycled waste in the structure of the building (building A), and a house built from recycled materials but not pronounced as recycled waste (building B). After watching the videos, the participants rated statements in a questionnaire using a 5-point Likert scale (quantitative measure) and answered open-ended questions (qualitative measure). Data were analyzed based on percentages and cross-tabulated to assign qualities to design environments. Descriptive data were organized in tables and figures. Most visitors (81.3%) claimed that touring building B decreased their anxiety and was a relaxing experience compared to what they felt when they were touring building A. Most study participants experienced positive emotions in building B compared to building A. To encourage people to use recycled waste in the construction of their buildings, the final execution of the building should look familiar and avoid giving the feeling that what was used is waste.

Kavram olarak uzun yillardir var olusuna ragmen, terminolojide yer almasi ve bir arastirma alanina dönüsmesi henüz yeni olan oyunlastirma, kisilerin önceden belirlenmis bir dizi kurali takip ederek basari-ödül sistemi çerçevesinde beraber çalismayi tesvik edici ve ortaklasa düsünmeyi gelistirici bir konsepttir. Bu arastirmanin amaci oyunlastirma kavramini, mimari tasarim sürecine dâhil ederek yeni bir tasarim süreci modeli gelistirmektir. Çalismada nitel arastirma yöntemlerinden içerik analizi yöntemi kullanilmistir. Bu kapsamda mimari tasarim stüdyolarinda güncel yaklasimlar ve mimari tasarimda dijital yaklasimlar üzerine analizler yapilmis ve oyunlastirma kavramiyla iliskilendirilmistir. Bu analizler ve oyunlastirma kavraminin farkli kullanim alanlarinin tespit edilmesiyle birlikte elde edilen tüm bulgular kuramsal bir çerçevede tartisilarak dijital tasarimin sagladigi olanaklarla oyunlastirmanin temel kriterlerini baz alan yeni bir tasarim süreci modeli önerilmistir. Önerilen modelin mimari tasarim sürecinde geleneksel yaklasimlara göre yenilikçi oldugu ve gelecekte yayginlasacagi düsünülen dijital tasarim, oyun tabanli ögrenme gibi metotlara katki saglayacagi düsünülmektedir.

Seramik, kesfinden itibaren insanligin kolaylikla isledigi, sikça kullandigi bir malzeme olmustur. Özellikle endüstri devrimi ve sonrasi küresellesme sürecinde pek çok alanda oldugu gibi seramik alaninda da kontrolsüz bir üretim çilginligi meydana gelmistir. Bunun sonucunda birçok çevre problemiyle karsilasilmaktadir. Bu baglamda seramik tasarimini çok yönlü düsünebilmek, çagin gereksinimlerine cevap veren özellikler gelistirmek, tasarimin niteligini arttiracak önemli kistaslar haline gelmektedir. Çevre dostu ürünlere yönelen genel tüketici profilinin artmasiyla, dogaya duyarlilik son yüzyilda tasarimlarda aranan bir özellik olmaya baslamistir. Seramik, çevreci ve sürdürülebilir çözümler sunabilen bir malzemedir. Çevre tahribatinin azaltilmasinda en önemli adimlardan biri bilinçli üretimdir. Bilinçli bir bakis açisi sayesinde dogru tasarlanmis seramik ürünlerle enerji tüketimini azaltirken, tasarrufu arttirmak mümkündür. Bu çalismada, genel olarak günümüz çevre sorunlarina deginilerek seramik tasariminda çevreci çözümlere odaklanan mevcut uygulamalar incelenmis, tasarimcilarin bu tarz yaklasimlari örneklerle ortaya konulmustur. Literatür taramasi betimsel arastirma yöntemlerine göre yapilarak, örnek ürünler kavramsal alt yapida incelenmis, yoruma dayali analizleri yapilmistir. Seramik malzemenin çevreye, dogaya, insana olan katkisinin nasil sürdürülebilir bir ürünle islevsellige dönüstürülebilecegi duyarli tasarimcilarin yaklasimlariyla verilmistir. Çevreci bilincin yayginlastirilmasi amaciyla tasarimcilarin uygulamalari üzerinden arastirmalar yapilip yorumlanmis, bunlarin isiginda yeni bir uygulama önerisi sunularak, seramik tasariminda örnek olusturulmasi amaçlanmistir. Örnek uygulama deneysel ve yaratici, bireysel deneyim sonucunda ortaya konmustur.